Het weer in Zeeland voor maandag
zondag 28 april om 19:00
Jolanda Ooms was maandagochtend druk in de weer met het inpakken van paaseitjes. 's Middags ging zij op pad om huisartsen in Terneuzen te trakteren op een zakje met eitjes. Hiermee wil zij hen vragen om zich te verdiepen in een tot nu toe nog minder bekende behandeling van vrouwen in de menopauze: lichaamseigen hormoontherapie.
Deze week staat in het teken van een landelijke actie: ‘Wij willen onze hormonen terug’. Paaseitjes kun je gewoon in de winkel kopen, maar hoe zit dat met de eitjes van vrouwen in de Menopauze? Vanaf hun 35e jaar raken de eitjes van vrouwen op, waardoor er in hun lichaam tekorten ontstaan aan verschillende soorten hormonen. Om aandacht te vragen voor de mogelijkheid van lichaamseigen hormoontherapie, geven overal in Nederland vrouwen een zakje paaseitjes aan huisartsen.
Synthetische hormonen
“De meeste huisartsen denken meteen aan synthetische hormonen of antidepressiva als een vrouw last heeft van de overgang”, vertelt Jolanda (54), die als ervaringsdeskundige al heel wat wegen heeft bewandeld om zich beter te voelen. “Het is zoveel beter om lichaamseigen hormonen aangevuld te krijgen. Bovendien krijg je synthetische hormonen via een pil toegediend. Ik gebruikte eerst hormoonpleisters en nu een gel. Via de huid gaat de opname veel gerichter richting de bloedbaan.” Sinds ze deze lichaamseigen hormonen gebruikt, gaat het al een stuk beter met haar. “Ik ben er nog niet en de dosering moet vaak aangepast worden, maar ik krijg nu wel hulp in ieder geval.”
“Ik ben zelf op zoek gegaan, want ik kon me gewoon niet voorstellen dat ik zo lang in een burn-out zou zitten. Ik dacht: er móet gewoon iets anders aan de hand zijn.”
Opvliegers
Het begon met opvliegers op haar 48e. Al gauw kwamen de vermoeidheid, keelontstekingen en prikkelgevoeligheid. “Ik raakte op mijn werk in een burn-out. En dat wás het ook echt: ik voelde me net een dood vogeltje.” Jarenlang bleef ze met de diagnose burn-out rondlopen; niemand legde de link met de overgang. Bij Jolanda rees de vraag: kan mijn burn-out misschien verband hebben met de overgang? “Ik had alles gedaan om van de burn-out af te komen: therapie, sport, homeopathie, slaaponderzoeken, bloedtesten, noem maar op.”
Onbekend
Jolanda bezocht artsen, gynaecologen, psychologen en overgangsconsulenten in Nederland en België. “Ik moest iedere keer weer uitleggen dat ik geen antidepressiva wil“, vertelt ze. Uiteindelijk maakte ze - via een artikel van Wendy van Dijk en dokter Nora Hendriks – kennis met bio-identieke hormoontherapie. “Mijn huisarts kende toen deze hormoontherapie nog niet en wilde deze ook niet voorschrijven. Hij wilde me wel doorverwijzen naar de gynaecoloog waar ik wel met deze therapie kon starten. Vanwege de lange wachtlijst ben ik uiteindelijk terechtgekomen bij een privékliniek in België. Daar hebben ze heel veel kennis over lichaamseigen hormonen. Gelukkig zijn inmiddels al meer huisartsen op de hoogte van deze behandeling, maar toch blijven ze zich richten op synthetische hormonen.”
Paaseitjes
Toen zij hoorde van de actie van de werkgroep ‘Wij willen onze hormonen terug’, hoefde ze dan ook geen moment na te denken. “Ik deel de eitjes uit bij alle huisartsen in Terneuzen. Enkele vriendinnen doen dat in de buitengebieden en ik weet dat er in Hulst ook iemand op pad gaat. Ik spreek met deze actie namens miljoenen vrouwen en ik hoop dat huisartsen zich hier echt in willen verdiepen.”
"Vrouwen krijgen drie hormonen op natuurlijke wijze gedurende de tijd dat hun eierstokken functioneren. Oestrogeen is de belangrijkste, maar ook progesteron en testosteron zijn essentieel voor diverse processen in het lichaam.
Tot voor kort was de gangbare mening dat de overgang iets was ‘waar je maar even doorheen moest’. Maar na veelvuldig onderzoek (voornamelijk in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk) werd duidelijk dat het gebrek aan deze hormonen niet alleen zorgen voor ernstige klachten zoals opvliegers, nachtzweten, gebrek aan libido, angsten, gewrichtsklachten, huidproblemen, haaruitval en maagklachten: op de lange termijn betekent het tekort ook een vergrote kans op onder andere hart- en vaatziekten, osteoporose en dementie.
Bovendien is de overgang een permanente fase die nooit meer over gaat. Het lichaam blijft de hormonen nodig hebben tot op zeer hoge leeftijd. Het is daarom van belang dat vrouwen vrije toegang hebben tot lichaamseigen hormonen. Voor een betere gezondheid, maar bovendien om op maatschappelijk vlak niet uit te vallen, volledig inzetbaar te blijven en hoge zorgkosten te kunnen voorkomen.
In Nederland zijn veel huisartsen terughoudend met het voorschrijven van lichaamseigen hormonen in de juiste doseringen. Dit is mede veroorzaakt door een achterhaald WHI-onderzoek uit 2002. De resultaten van dat onderzoek (‘hormoontherapie geeft een vergrote kans op kanker’) zijn slechts enkele jaren later door de oorspronkelijke onderzoekers weerlegd, omdat destijds met een verkeerde doelgroep en verkeerde hormonen is gewerkt. De argwaan die door het oorspronkelijke onderzoek is ontstaan, blijft echter hardnekkig bestaan. Huisartsen gebruiken daarom de veelal conservatieve richtlijnen van de NHG, waardoor bij voorkeur synthetische hormonen voor maximaal 5 jaar worden voorgeschreven.
De projectgroep ‘Wij willen onze hormonen terug’ wil met deze ludieke paasactie aandacht vragen voor dit onderwerp. Zij hopen dat huisartsen de tijd willen nemen – met wat lekkere paaseitjes erbij – om beschikbare informatie te bestuderen en zich verder te verdiepen in de lichaamseigen mogelijkheden om vrouwen op individueel niveau te helpen. "
Door: Tineke Kerste, Omroep ZVL.
