Je veter is los!

Eén april! Ben jij al voor de gek gehouden? Zit jouw veter los, heb je een spin in je haar of een scheur in je broek? Of heb jij een grap op een hoger niveau bedacht? De gemeente Terneuzen kondigde op 1 april aan dat Biervliet in navolging van de neuzen in Terneuzen ook een naamattractie wilde neerzetten: een pint bier met VLIET er achter. 1 april? Dat is nog niet helemaal duidelijk, maar veel mensen denken van wel.  En was jij al op weg naar een bekende winkelketen om 'binnenstebuiten boxershorts' te halen, zodat je ze twee dagen aan kan? Geen nood, velen tuinden er met jou in. 
Elk jaar doen we weer ons best om iemand iets wijs te maken of voor de gek te houden. De bekendste grap: Je veter is los wordt vaak gevolgd door de bekendste uitdrukking: 1 april, kikker in je bil.
​Of je stuurde iemand ergens heen met een onmogelijke boodschap als het halen van een rond vierkant, gedroogde sneeuw, een glazen bijl, muggenteentjes of een emmer perslucht. En op kantoor werden veel medewerkers het magazijn in gestuurd om daar de map met zoekgeraakte stukken op te halen.
 

Internationaal
Niet alleen in Nederland houdt men elkaar voor de gek op 1 april: De grap komt op ongeveer dezelfde manier in grote delen van Europa voor en is ook bekend in Amerika, Australië en Noord-Afrika. In Frankrijk spreekt men van poisson d'avril (Aprilvis). In Engelstalige landen wordt de dag April Fools' Day (April dwazendag) genoemd.

Waarom?
Maar waarom nemen we elkaar massaal in het ootje op 1 april? Rita Bardoul uit Terneuzen zocht het voor je uit: 'Waar de grappendag 1 april precies vandaan komt, is niet bekend. Sommige bronnen melden dat het fenomeen ontstond bij de wijziging van de Gregoriaanse kalender in 1582. Voor die tijd werd het Nieuwjaar gevierd van 25 maart tot 1 april. Daarna op 1 januari. Mensen die het nieuwe systeem vergaten of niet wilden aanvaarden kregen tijdens het ‘oude’ Nieuwjaar uitnodigingen voor niet gehouden feestjes en grappige cadeautjes.
Dit is echter onwaarschijnlijk omdat de eerste bekende 1 aprilgrap al wordt vermeld in een Franse bron uit 1508, een gedicht van Eloy d’Amerval. En in 1539 schreef de Gentse rederijker Eduard de Dene een gedicht over een knecht die, op 1 april, door had dat hij door zijn meester op pad was gestuurd met een onmogelijke boodschap.
In Nederland wordt de inname van Den Briel door de watergeuzen op 1 april 1572 vaak aangedragen als aanleiding. Maar aangezien 1 april internationaal een grappendag is en er bovendien oudere vermeldingen zijn, lijkt dat onwaarschijnlijk. Wel heeft deze gebeurtenis geleid tot het 1 april-rijmpje: Op 1 april verloor Alva zijn bril. 1 April, gewoon het zot in de kop. Helaas sterft deze traditie langzaam uit. Door de verspreiding van fake nieuws en dergelijke worden we dagelijks voor de gek gehouden, we registren reality nog nauwelijks. Hoe dan ook ik ben er wel eens ingetrapt...'

Door: Rita Bardoul, GO-RTV