Januari: Wat vertellen de oude spreuken over de Nieuwjaarsmaand ?

Geplaatst: 1 januari 2023 om 07:39

Boeren kenden weerspreuken uit hun hoofd. Ze lieten zich erdoor leiden en raadpleegden deze spreuken voor het zaaien en oogsten van hun velden. Weerspreuken klopten meestal wel: zeker spreuken voor de korte termijn, terwijl spreuken voor de lange termijn doorgaans onjuist zijn. Binnen een paar maanden weten we of de spreuken wel of niet kloppen.

Januari heeft 31 dagen en is de eerste maand van het jaar. Deze maand wordt ook wel louwmaand, ijsmaand, wolfsmaand of hardmaand genoemd. Januari komt van Janus, de Romeinse god van poorten en deuren. Janus was de god van alle begin en van de overgang van oud naar nieuw. In de Romeinse tijd was januari de elfde maand omdat deze maand als het begin van een nieuwe periode werd beschouwd. Het was namelijk de eerste maand na de winterse zonnewende. Dat deze maand de eerste maand van het jaar werd, heeft dezelfde oorsprong.

Is januari te warm, wordt de boer in het voorjaar arm
Als in januari de vorst niet wil komen, komt hij vast in april
Januari zonder regen, is de boer zijn zegen
Als de louwmaand mistig is, wordt de lentemaand heel fris
De louwmaand mist, de lentemaand frist
Geeft januari een sneeuwtapijt, zijn we gauw de winter kwijt
Knopt januari niet van kou, men zit in de oogstmaand nog in de rouw
Geeft januari muggenzwermen, dan hoort men in de oogstmaand de boeren kermen
In de louwmaand mag het vriezen de stenen uit de grond, de boer mag dan niet kniezen, maar vindt het heel gezond
Op een milde januari volgt vaak een gure lente en hete zomer
Als januari ons brengt bij strenge vorst, lijden wij des zomers geen honger en dorst
Sneeuw met donder in januaar, voelt men het ganse jaar
Januari rouw en hard, is voor het jaar een goede start
Als januari is te warm, wordt de oogst waarschijnlijk arm
Geeft januari veel water in het vat, de ganzen eten zich hier vet en zat
Als het gras groeit in januaar, is het slecht voor het ganse jaar
Als het in januari dondert over de bouw, komt later grote kou
Stoot de mol in januaar, kijk van kou niet raar
Draagt januari een sneeuwwit kleed, de zomer zal zijn heet
In januari veel verdronken land, is goed voor de ganzen maar slecht voor de boerenstand
Op een droge koude januaar, volgt veel sneeuw in februaar
Als nevels in januaar ontstaan, brengt een natte lente aan
Is januari nat, leeg blijft dan het vat
Als in januari de muggen zwermen, moogt ge in maart de oren wermen
Zoals in januari is, zo zal juli zijn
Heeft januari kou en droge dagen, zo zal in februari de winter u plagen
De zeven eerste dagen van het jaar, hangt veel af van het ganse jaar
In januari veel regen, brengt de vruchten weinig zegen
Wast het gras goed in januaar, voelt men het ganse jaar
Is januari zacht, dan krijgen lente en zomer veel groeiende kracht
In januari onweer in buien, komt er kou en sneeuw aan kruien
Geeft januari sneeuw en vorst, vaak de boer veel granen dorst
Staat groen en fris in januari, het gras, staat dat in de zomer door hitte stil, dat gewas
Spelen de muggen in januaar,dan raakt de boer in groot gevaar
Overwinteren ganzen in ons land, dan blijft de strenge winter aan de kant.